హిమబిందు

చిత్రకారులంతా కుంచెలనీ, రంగులనీ ఉపయోగించి అందమైన వర్ణచిత్రాలకు రూపు దిద్దుతారు. ఒకానొక చిత్రకారుడు, కుంచెతో పాటుగా కలాన్నీ చేతపట్టి, కేవలం రంగులతో మాత్రమే కాకుండా అక్షరాలతోనూ బొమ్మలు గీశాడు. వాటిలో ఒకానొక దృశ్య కావ్యమే 'హిమబిందు.' రచయిత అడివి బాపిరాజు. ఈ చారిత్రాత్మక నవల చదువుతున్నంత సేపూ ఎక్కడా కూడా కేవలం 'చదువుతున్న' అనుభవం కలగలేదు. కథంతా నా కళ్ళెదుట జరుగుతున్నట్టుగానూ, నన్ను నేను మైమరిచి జరుగుతున్న దానిని చూస్తున్నట్టుగానూ అనిపించిందంటే, అది కేవలం అడివి బాపిరాజు చేసిన అక్షర మాయాజాలం.

ఆంధ్రుల చరిత్రలో శాతవాహనులది ముఖ్యమైన కాలం. అసలు తొట్టతొలి ఆంధ్ర పాలకులు శాతవాహనులే అన్న వాదనకూడా ఉంది. 'హిమబిందు' నవల కథాకాలం శ్రీముఖ శాతవాహనుడు ఆంధ్ర సామ్రాజ్యాన్ని పాలిస్తున్న రోజులు. ధాన్యకటక పట్టణంలో ప్రముఖ వ్యాపారి చారుగుప్తుడి ఏకైక కుమార్తె హిమబిందు కుమారి. చారుగుప్తుడిని గురించి ఒక్క మాటలోచెప్పాలంటే అతడు కుబేరునికే అప్పివ్వగలవాడు. గ్రీకు వ్యాపారవేత్త డెమాస్తనీస్ సోదరి - తర్వాతికాలంలో ముక్తావళిదేవి గా మారిన - 'పెర్లా' కుమార్తె ప్రజాపతి మిత్ర హిమబిందు తల్లి. ఆవిధంగా హిమబిందులో ఆంధ్ర, యవన రక్తాలు ప్రవహిస్తున్నాయి. స్త్రీలు కూడా తిరిగి చూసే అందం హిమబిందు కుమారిది.

చారుగుప్తుని సోదరి అమృతలతా దేవి కుమారుడు, శాతవాహన రాజ్యపు యువ సైనికాధికారీ అయిన సమదర్శికి తన మరదలంటే ఇష్టం. అమృతలతా దేవికి మేనకోడలినే తన కోడలిగా చేసుకోవాలని కోరిక. అయితే, యువరాజు శ్రీకృష్ణ శాతవాహనునికి హిమబిందు కుమారిని ఇచ్చి వివాహం చేయడం ద్వారా మహారాజుతో వియ్యమందాలన్నది చారుగుప్తుని అభీష్టం. మహారాజు జన్మదిన సందర్భంగా జరిగిన ఎడ్లబళ్ళ పందాలలో సమదర్శిని సైతం ఓడించి నిలిచిన యువ వీరుడూ, శిల్పీ అయిన సువర్ణశ్రీ - హిమబిందు తొలిచూపులోనే ఒకరితో ఒకరు ప్రేమలో పడతారు. అదే సంరంభంలో సువర్ణశ్రీ చెల్లెలు నాగబంధునిక సమదర్శితో ప్రేమలో పడుతుంది.

బౌద్ధ మతావలంబకులైన శాతవాహనుల కారణంగా, రాజ్యంలో ఆర్ష ధర్మం అడుగంటుతోందన్న ఆగ్రహంతో అపర విశ్వామిత్రుడిగా పేరు తెచ్చుకున్నస్థౌలతిష్య మహర్షి, శాతవాహనుల మీద ఆగ్రహంతో, శ్రీకృష్ణ శాతవాహన యువరాజుని అంతం చేయాలనే సంకల్పంతో తన మనవరాలు చంద్రబాలని 'విషబాల' గా తయారు చేసి ఆమెని యువరాజుపై ప్రయోగించేందుకు రంగం సిద్ధం చేస్తాడు. ఇంతలోనే ఉజ్జయిని పై శత్రువులు దండెత్తడంతో యుద్ధం అనివార్యమయింది. పాటలీపుత్రాన్ని కూడా జయించి శ్రీముఖుడు జంబూద్వీపానికే చక్రవర్తి కావాలన్న తన ఆకాంక్షని బయట పెట్టిన చారుగుప్తుడు, దండయాత్రకి అవసరమయ్యే సమస్త ఖర్చులూ తనేభరిస్తానని మనవి చేస్తాడు మహారాజుకి.

ఓపక్క సువర్ణశ్రీ-హిమబిందు కుమారిల ప్రణయం, మరోవంక యుద్ధ సన్నాహాలు. మహారాజుతో కలిసి యుద్ధానికి బయలుదేరబోతూ, హిమబిందుని శ్రీకృష్ణ శాతవాహనునికిచ్చి ఆమెని భావి సామ్రాజ్ఞిగా చూడాలన్నతన కోరికని కుమార్తె ముందుంచుతాడు చారుగుప్తుడు. తండ్రికి ఎదురు చెప్పే స్వభావం కాదు హిమబిందుది. హిమబిందు భావి సామ్రాజ్ఞి కానున్నదన్న విషయం సువర్ణశ్రీ కి తెలుస్తుంది. అంతలోనే ఊహించని విధంగా, శత్రువులెవరో హిమబిందునీ, ఆమె అమ్మమ్మ ముక్తావళీ దేవినీ అపహరిస్తారు. ఆమెని వెతుకుతూ బయలుదేరతాడు సువర్ణశ్రీ. యుద్ధానికి బయలుదేరుతున్న శ్రీకృష్ణ శాతవాహనునిపై విషబాలని ప్రయోగిస్తాడు స్థౌలతిష్య మహర్షి.

ప్రేమలూ, పగలూ, రాచరికపుటెత్తులూ, వ్యాపారపు మాయలూ, ఆర్ష ధర్మం, బుద్ధ బోధనలు, యుద్ధ నీతులూ, ఉత్కృష్టమైన కళా సంస్కృతులు, ఊహకందని మానవ సంబంధాలు... పూర్తిగా ఓ కొత్త ప్రపంచం - అది కూడా పాఠకులని ఇట్టే ఆకర్షించే ప్రపంచాన్ని అలవోకగా సృష్టించారు బాపిరాజు. మొదటి పాతిక పేజీలని కొంచం ఓపిగ్గా చదివితే, తర్వాత ఈ పుస్తకాన్ని పూర్తిచేసి కానీ పక్కన పెట్టలేం. సువర్ణశ్రీ పాత్ర పట్ల రచయిత ప్రేమ ఎక్కడా దాగలేదు. అతన్నో వీరాధి వీరుడిగా, నిశిత బుద్ధి గలవాడిగా, ఒక ఆదర్శ మూర్తిగా చిత్రించారు బాపిరాజు. హిమబిందు ప్రధాన నాయిక అయినప్పటికీ, ఆమెకన్నా విషబాలని ఎక్కువ శ్రద్ధగా తీర్చి దిద్దారేమో అనిపించింది చాలాసార్లు.

స్థౌలతిష్య మహర్షి చేసే పనులు తెలిసీ మహారాజు ఊరకుండడం ద్వారా శాతవాహనుల పరమత సహనాన్ని చిత్రించారు రచయిత. అలాగే స్థౌలతిష్యుడు బౌద్ధ గురువు అమృతపాదుల మధ్య జరిగిన వేదాంత చర్చ ఆద్యంతం ఆసక్తిగా చదివించింది. ఇక్కడే కథకి ఒక అందమైన ముడి వేశారు బాపిరాజు. శాతవాహనుల పాలన, సైన్యాన్ని పోషించిన తీరు, ఆనాటి వర్తక వాణిజ్యాలు, చార వ్యవస్థ, బౌద్ధాన్ని వ్యాప్తి చేసిన విధానం వీటన్నింటినీ అత్యంత నిశితంగా అక్షరబద్ధం చేశారు. సువర్ణ శ్రీ కుటుంబం చెల్లెళ్ళు నాగబంధునిక, సిద్ధాంతికలతో అతని అనుబంధం, హిమబిందు-నాగబంధునికల స్నేహ బంధం, విషబాలని పెంచిన తీరు, ఆమె ఆలోచనల్లో క్రమంగా కలిగే మార్పులు, వివాహాన్ని గురించి యువరాజు, సమదర్శిల ఆలోచనలు.. ఇలా ఎక్కడా బిగి సడలని విధంగా కథని నడిపించారు.

నిజానికి ఈనవల ఆధారంగా ఒక మల్టీ స్టారర్ చారిత్రిక సినిమా చేయొచ్చు. ముగ్గురు కథానాయకులు, నాయికలు, ఇంకా అనేక ప్రధాన పాత్రలు. రాజమహళ్ళు, యుద్ధాలు.. చాలా భారీ బడ్జట్టే అవుతుంది. అయితేనేం? కథలో సినిమాకి కావాల్సిన హంగులన్నీ ఉన్నాయి. అసలు నవల చదువుతుంటేనే సినిమా చూస్తున్న అనుభూతి కలిగింది. 'నారాయణరావు' 'కోనంగి' నవలల్లో వలె ప్రధాన కథానాయకుడు సువర్ణశ్రీ ఉత్తమ గుణాలు కలవాడు, 'తుపాను' కథానాయకుని వలె శిల్పి. ఆ నవలల్లాగే ఈ నవలకీ చదివించే గుణం పుష్కలంగా ఉంది. విశాలాంధ్ర ప్రచురించిన ఈ 296 పేజీల నవల వెల రూ.150. ఏవీకెఎఫ్ లోనూ లభిస్తోంది.