చలవ మిరియాలు

అచ్చ తెలుగు... జాను తెలుగు... పదహారణాల స్వచ్చమైన తెలుగుకి చిరునామా మల్లాది రామకృష్ణ శాస్త్రి రచనలు. తెలుగు భాషలో సౌందర్యాన్ని ఆస్వాదించాలనుకునే వారు శాస్త్రి గారి వచనాన్ని చదివితే చాలు. రచయిత, కవి, సినీ గీత రచయితగా లబ్ద ప్రతిష్టులైన మల్లాది, 1930 నుంచి తర్వాతి మూడున్నర దశాబ్దాల కాలంలో వెలువరించిన వ్యాసాల సమాహారమే 'చలవ మిరియాలు.'

తనకి స్నేహితులైన కవులు, రచయితలు, నటుల గురించి మాత్రమే కాక, కొన్ని గ్రంధాలకి శాస్త్రి గారు వెలువరించిన పీఠికలూ, ఆనాటి సమస్యలని గురించి హాస్య వ్యంగ్య ధోరణిలో రాసిన వ్యాసాలనీ ఈ సంకలనంలో చేర్చారు. మల్లాది నూట మూడవ జయంతిని పురస్కరించుకుని, 2008 లో విశాలాంధ్ర ప్రచురణ సంస్థ వెలువరించిన ఈ 'చలవ మిరియాలు' సంకలనానికి మల్లాది నరసింహ శాస్త్రి సంపాదకత్వం వహించారు.

వ్యాసాలన్నీ పాఠకులని కాలయంత్రంలో కూర్చోబెట్టి వందేళ్ళ వెనక్కి అలవోకగా తీసుకు పోగలిగేవే. తల్లావఝుల శివ శంకర శాస్త్రి మొదలు కాటూరి మేష్టారు వరకూ మొత్తం పది మంది 'కవి మిత్రుల'ని పరిచయం చేశారు. విశ్వనాథ సత్యనారాయణ, పింగళి నాగేంద్ర రావు వంటి తెలిసిన వారిలో తెలియని కోణాలు తెలుసుకోవడంతో పాటు, వెంపటి నాగభూషణం, మిష్టర్ వెల్లటూరు వంటి వారిని గురించి కొత్తగా తెలుసుకోడానికి ఉపయోగపడే వ్యాసాలివి.

'మన కథకులు' శీర్షికన శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రి, చలం, శిరోమణి లని గురించిన వ్యాసాలున్నాయి. శ్రీపాద వారు రాసిన మొత్తం కథలన్నీ కలిపి ఇరవై సంపుటాలు వెలువరించ వచ్చునంటే, ప్రస్తుతం మనకి అందుబాటులో ఉన్నవి సంఖ్యలో ఎంత స్వల్పమో కదా. అంతేనా, శ్రీపాద హిందీ వ్యతిరేకతని వస్తువుగా తీసుకుని హాస్యస్పోరకంగా రాసిన వ్యాసం, హిందీ మన వాడుక భాషలో ఎంతగా విడదీయరానిదిగా కలిసిపోయిందో చెప్పకనే చెప్పారు. 'ఏకైక వీరుడు' అంటూ మొదలు పెట్టిన చలాన్ని గురించిన వ్యాసాన్ని "చిత్రాంగి చలం అజమాయిషీలో తరిఫీయదు అయిన తర్వాత...సారంగునికే దైవమిచ్చిన భార్య" అంటూ చమత్కార భరితంగా ముగించారు.

"కాళిదాసంతటి వాణ్ణి అందరి ఊహలూ సొంతానికి వాడుకుంటున్నాడని దిగ్నానుడు ఎక్కదీశాడు. ఇక సామాన్యుల విషయం చెప్పడం ఎందుకూ.. సరే భాష కూడా ఎవరి పోకడలు వారు పేటెంటు చేసుకున్నప్పుడు ఏమీ అనడానికి వీలు లేదు కదా" అంటూ 'కొత్త పోకడల'ని పరామర్శిస్తూనే, "ప్రతి యుగంలోనూ, ప్రతి దేశంలోనూ, దొంగలు అడపాదడపా ఉద్భవిల్లుతూనే వచ్చారు.దొంగలేని యుగం అందయుగము. దొంగలను కననేరని జాతికి చరిత్ర గాని, తదితర సభ్య జాతుల్లో స్థానం కానీ లేదు," అంటూ 'చోర మీమాంశ' ని సరదాగా వర్ణించారు శాస్త్రి గారు.

తంజావూరు రాజుల ఆస్థాన వేశ్య రంగాజీని గురించి ఎంత సరసంగా చెప్పారో, క్షేత్రయ్య ని గురించి అంత గంభీరంగానూ చెప్పారు. సాహిత్యంలో శృంగార సంబంధ ప్రస్తావనలని విపులంగా రాసిన శాస్త్రిగారు, 'హంస వింశతి' ని గురించి పరిశోధన పత్రం స్థాయిలో వ్యాసాన్ని ప్రచురించారు. 'రాధికా సాంత్వనము' సముఖ వేంకట కృష్ణప్ప నాయకుని రచనగా ప్రచారం చేయడం, ముద్దుపళని ని అవమానించడానికి అయి ఉంటుందని అభిప్రాయ పడ్డారు. సారంగధర-చిత్రాంగి కథని పోలిన కథలు ఏయే సాహిత్యంలో ఏయే రూపాల్లో వున్నాయో, శాస్త్రిగారి ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు.

'తెలుగు నటులు' శీర్షికన అలనాటి రంగస్థల నటులు యడవల్లి సూర్యనారాయణ, డి.వి. సుబ్బారావు, నెల్లూరు నాగరాజారావు, స్థానం నరసింహా రావు, టి. రాఘవాచార్యులని గురించిన వ్యాసాలున్నాయి. యడవల్లి కి ఆహార్యం పై ఉన్న ప్రత్యేకమైన శ్రద్ధని గురించి రాస్తూ, కాలం కలిసిరాక కట్టెలు కొట్టే నలుడు పాత్రని పోషించినా, శిల్కు దుస్తులూ, వెండి గొడ్డలితోనే రంగస్థలం మీద కనిపించేవారన్న సంగతిని సరదాగా ప్రస్తావించారు. ఆనాటి రంగస్థల పరిస్థితులనీ, పాశ్చాత్య రంగస్థల ప్రభావాన్నీ తెలుసుకోడానికి ఉపయోగ పడే వ్యాసాలివి. సద్విమర్శ చేసే విషయంలో రెండో ఆలోచనలేదు మల్లాది వారికి. కేవలం విమర్శ కోసం విమర్శ కాకుండా, ఆయా లోపాలని ఎలా సరిచేసుకోవచ్చో సూచనలు ఇవ్వడం గమనించాల్సిన విషయం. (164 పేజీల ఈ సంకలనం వెల రూ. 90. విశాలాంధ్ర తో పాటుగా ఏవీకెఎఫ్ లోనూ లభిస్తోంది.)