మీరయ్య-గుర్రమ్మ

అలనాడు త్రేతాయుగంలో ఓ మడేలు మోపిన నింద కారణంగా సీతమ్మ ని అడవులకి పంపాడు శ్రీరాముడు. ఇలనాడు ఈ కలియుగంలో, కొన్ని దశాబ్దాల క్రితం, రాముడంతటి మంచి బాలుడినైన నా మీద నింద మోపింది ఓ మడేలమ్మ. ఫలితంగా ఏం జరిగిందో తెలియాలంటే, జరిగిన కథలోకి వెళ్ళాలి.

సృష్టి కర్త బహు చమత్కారి.. ఆయన సృష్టించిన జంటలు చాలు, ఆయన లీలా వినోదాలు ఎంతటివో తెలుసుకోడానికి. మచ్చుకి కొన్ని జంటలు.. అతను కప్ప అయితే ఆమె పాము.. అతను మేక అయితే ఆమె పులి.. అతను మీరయ్య అయితే ఆమె గుర్రమ్మ.. మీరయ్య మా ఊరంతటికీ ఏకైక మడేలు. 'గాడిద పని గాడిద, కుక్క పని కుక్క చెయ్యాలి' అనే నీతి కథలో మడేలుకి ఉన్నట్టుగా మా మీరయ్య కి గాడిద, కుక్క లేవు.

మీరయ్య కి ఎవరి మాటకీ ఎదురు చెప్పడం తెలీదు. వినయంగా తలొంచుకుని తన పని తాను చేసుకుపోతాడు. చివరికి తను చేయ దల్చుకున్నది మాత్రమే చేస్తాడు. అతని ఇల్లాలు గుర్రమ్మ. ఆమె కి పెద్దా చిన్నా అన్న భేదాలేవీ లేవు.. ఫెడీల్మని సమాధానాలు చెబుతుంది. 'కొరకంచు' అని ఆమెకి ముద్దుపేరు మా ఊళ్ళో. అసలు ఆమె పుట్టినప్పుడు వాళ్ళ ఊరి పంతులు గారు పంచాంగం చూసి 'గ' అనే అక్షరంతో పేరు రావాలని చెప్పి, 'గృహలక్ష్మి' అని ఆయనే పేరు నిర్ణయించాడట. జనం నోళ్ళలో ఆ పేరు గుర్రమ్మ గా రూపాంతరం చెందింది.

మామూలప్పుడు మనిషే కానీ, కోపం వచ్చినప్పుడు మాత్రం గుర్రమ్మ అస్సలు మనిషి కాదు. 'మన సత్యానికి సెల్లెలిగా పుట్టాల్సిన మడిసి' అని మా ఊరివాళ్ళు అనుకోడమూ కద్దు. అయితే ఆ కోపం ఎప్పుడు వస్తుందన్నది నర మానవుడికి తెలీదు. మా ఇంట్లో బట్టలు ఉతకడానికి వేసే అలవాటు లేక పోయినా తాతయ్యవి, నాన్నవి పంచలు, ఫేంట్లు, చొక్కాలు పొడిస్త్రీ (పొడి + ఇస్త్రీ) కి ఇచ్చే వాళ్ళు. మీరయ్య పిలవగానే వచ్చి పట్టుకెళ్ళి, ఓ ఐదారు కబుర్లు పెట్టాక తనకి వీలు కుదిరినప్పుడు పట్టుకొచ్చేవాడు. పిల్లల బట్టలకి ఇస్త్రీ అనే సమస్యే ఉండేది కాదు.

నేను ఐదో తరగతిలో ఉండగా ఒక రోజు బళ్ళో హెడ్మాస్టారు గారు వచ్చే వారం బడికి ఇన్స్పెక్టర్ గారు వస్తున్నారనీ, ఆ రోజు పిల్లలందరూ స్నానం చేసి, ఉతికి, ఇస్త్రీ చేసిన బట్టలు వేసుకుని రావాలనీ చెప్పారు. మా బళ్ళో పిల్లలందరూ ఉతికిన బట్టలు వేసుకుని వస్తే అది ఎనిమిదో వింత.. ఇంక ఇస్త్రీ అంటే అది కల్లో మాట. నేను ఇంటికి రాగానే ఈ వార్త అమ్మ చెవిన వేశాను.. అమ్మేమో ఆ వచ్చేది ఏ ప్రధాన మంత్రో, ముఖ్యమంత్రో అయినట్టు హడావిడి చేసి, నా బట్టల్లోనుంచి మూడు జతలు మంచివి తీసి సాయంత్రం మీరయ్యకి ఇస్త్రీ కి ఇచ్చేసింది.

అప్పుడు మొదలయ్యాయి నా కష్టాలు.. మీరయ్య ఎక్కడ కనిపించినా గుర్తు చెయ్యడం.. అతనేమో 'ఆయ్.. అట్టుకొచ్చేత్తానండి.. నానేం సేసుకుంటానండి మీ బట్లు.." అని నవ్వుతూ వెళ్ళిపోయేవాడు. ఈ "నానేం సేసుకుంటానండి" లో కూసింత వ్యంగ్యం లేకపోలేదు. ఎందుకంటే, పొడిస్త్రీ కి ఇచ్చిన చొక్కాలు (తాతయ్యవీ, నాన్నవీ) మీరయ్య వేసుకుని తిరుగుతాడనీ, తర్వాతెప్పుడో ఉతికి తెస్తాడనీ బామ్మకి బలమైన అనుమానం. మీరయ్య ఎప్పుడు కనిపించినా అనుమానాస్పదంగా చూసేది.. ఈ విషయం మీరయ్యకీ తెలుసు. హెడ్మాస్టారు రోజూ ఇస్త్రీ బట్టల విషయం గుర్తు చేస్తున్నారు.. నేను మీరయ్యకి కబుర్ల మీద కబుర్లు పెడుతూనే ఉన్నాను.

బళ్ళో ఇనస్పెక్షన్ రెండు రోజులకి వచ్చేసిందనగా నాకు టెన్షన్ మొదలయ్యింది. ఇస్త్రీ అట్టే పోయే ఉన్న వాటిల్లో మంచి బట్టలన్నీ మీరయ్య దగ్గరే ఉండిపోయాయి. పోనీ ఇస్త్రీ చెయ్యకుండా అయినా తెచ్చేయమని అడిగాను.. 'అయబాబోయ్.. అదేం మాటండీ.. మావింక ఊల్లో ఉండొద్దేతండీ.." అని బోల్డంత ఫీలయిపోయాడు, ఉదయాన్నే. నేను పొద్దున్న బడి నుంచి భోజనానికి ఇంటికి వచ్చి అమ్మని కనుక్కున్నా, బట్టలు వచ్చాయేమోనని.. రాలేదని చెప్పింది. సరిగ్గా అప్పుడే గుర్రమ్మ మా వీధిలో వెళ్తోంది. నాకు చాలా కోపం వచ్చినా బోల్డంత సహనంగా నా బట్టల గురించి అడిగాను.

"నాకు తెల్దండి.. మీ మీరయ్య గోర్ని అడగండి." అని కొంచం నిర్లక్ష్యంగా సమాధానం చెప్పిందామె. "అదేంటీ.. మీరిద్దరూ ఓ ఇంట్లోనే ఉంటారు కదా" నేను చాలా అమాయకంగానే అడిగాను కానీ, గుర్రమ్మకి కోపం నషాళానికి అంటింది. బుజాన ఉన్న మూట రోడ్డు మీద పడేసి, చేతులు బారజాపి అరవడం మొదలు పెట్టింది.. "ఏటండీ.. ఏటి మాటాడుతున్నారు? నేను మీరయ్య పెళ్ళాన్ని కాదంటారా? ఇదిగొండీ.. ఆడు కట్టిన తాడు" అంటూ దూసుకొచ్చింది.. నేనేదో చెప్పబోతున్నా కానీ ఆమె వినిపించుకోడం లేదు..

ఆవిడ గొంతు విని రోడ్డు మీద వెళ్ళే వాళ్ళంతా ఆగారు.. "అబ్బాయిగోరు అడూతన్నారూ.. నువ్వు మీరయ్య కి కట్టుకున్న పెల్లానివేనా.. లేక పోతే X Xకున్న దానివా.. అంతన్నారండీ.." అనేసరికి నాకు కాళ్ళలో వణుకు మొదలయ్యింది.. బుర్ర మొద్దు బారింది. అసలే నాన్న భోజనానికి వచ్చే టైము.. ఇదెక్కడ గొడవరా దేవుడా అనుకుంటున్నా.. పాపం.. నన్ను రక్షించడానికి అమ్మ రంగంలోకి దిగింది.. "ఇదిగో గుర్రమ్మా.. మా వాడు అలా అనలేదు.. మీ ఇద్దరి మాటలూ నేను చెవులారా విన్నాను" అంది కొంచం ధాటీగా.. గుర్రమ్మఅదే స్వరంలో అడిగిన వాళ్ళకీ, అడగని వాళ్ళకీ చెప్పేస్తోంది..

నాన్నొచ్చేలోగా ఈ గొడవ చల్లబడాలని నేను దేవుళ్ళందరికీ మొక్కడం మొదలెట్టాను. ఇంతలో గొడవ చూస్తున్న కొందరు ఉత్సాహవంతులైన మహిళలు తీర్పు చెప్పడానికి ముందుకొచ్చారు.. "ఆ బాబు అలాంటి మాటలు ఆడరు గుర్రమ్మో.. మాకు తెల్సు ఆయన సంగతీ.. నీ సంగతీ.." అనేసరికి, నా కళ్ళకి వాళ్ళు దేవతల్లా కనబడ్డారు.. కాసేపు అరిచి అరిచి అలిసిపోయిన గుర్రమ్మ, అమ్మ ఇచ్చిన మజ్జిగ తేట తాగి, ఊరగాయ పొట్లం పట్టుకుని, మూట భుజాన్నేసుకుని బయలుదేరింది.. మరి కాసేపటికి నాన్నొచ్చారు.

ఆ మర్నాడు సాయంత్రం మీరయ్య నా బట్టలు తెచ్చాడు.. "ఏటండీ.. గుర్రమ్మతో తగువేసుకున్నారంట" అని నవ్వుతూ అడిగి.. "మడిసి మంచిదేనండీ.. పాపం.. కూసింత కోపమెక్కువ.. మద్దినేల రేవు కాడినుంచి వొచ్చి అదే మీ బట్లు ఇస్త్రీ సేసింది.." అంటున్న మీరయ్య కేసి గుడ్లప్పగించి చూశాన్నేను. నేను తగువేసుకున్నానా? ఆమెకి 'కూసింత' కోపమా? .. నాన్న గానీ కొంచం ముందు వచ్చి ఉంటే ఏం జరిగేదో తల్చుకోడానికే భయమేసింది..