మనసు

ఏమిటో ఉన్నట్టుండి వాతావరణం ఒక్కసారిగా నిశ్శబ్దంగా మారిపోయింది.. నా చుట్టూ ఉన్నవాళ్ళంతా ఒక్కొక్కరూ ఒక్కొరకం సమస్యలో ఉన్నారు. ఎవర్ని కదిలించినా 'మనసు బాలేదు' అన్న సమాధానమే వినాల్సి వస్తోంది.. నిజమే మనసు బాగుండడం, బాగోకపోవడం అన్నది మన చేతుల్లో ఉండదు. అది ఎప్పుడు ఎలా ఉంటుందో, అలా ఎందుకు ఉంటుందో తెలిస్తే ఇంక మనసు గురించి చెప్పుకోడానికి ఏముంటుంది?

'మెండార రాజూ నిద్రించూ నిద్రయునొకటే.. అండనే బంటు నిద్ర అదియూనొకటే..' అని పాడారు తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుల వారు. నిజానికి ఈ సమానత్వం నిద్రకే కాదు, మనసుకీ వర్తిస్తుంది. మనసు ప్రశాంతంగా లేకపొతే, వాడు ఎంతటి చక్రవర్తి ఐతేనేమి..పట్టు పానుపు మీద పవ్వళిస్తేనేమి? కంటిమీదకి కునుకన్నది రాదు కదా.. పంచ భక్ష్య పరమాన్నాలు విస్తట్లో ఉన్నా, నోటికి సహించవు కదా?

మనసు సంగతి బాగా తెలిసిన పెద్దమనిషెవరో ఒకాయన ఈ మనసుని కోతితో పోల్చాడు. బహు చక్కటి పోలిక.. కోతి చేష్టలకి, మనసు పోకడలకి కారణాలు వెతకడం కష్టమే. బేసిగ్గా మనసు మంచిదే.. మనల్ని సంతోషంగా ఉంచుతుంది, మనకి కావాల్సింది దొరికినప్పుడు. కాకపొతే దాని చెడ్డ తనమంతా బయట పడేది ఎప్పుడంటే మనం బాగా కోరుకున్నది మనకి దొరకనప్పుడు. అది దొరికేంత వరకు భలే హింస పెడుతుంది మనల్ని.

కావాల్సింది మనకి దొరికేంత వరకూ మనసు పెట్టే హింస ఒక రకమైతే, అస్సలు దొరకదు అని తెలిసినప్పుడు పెట్టే హింస మరొక రకం. అలాంటప్పుడు 'దొరికిన దానితో తృప్తి పడాలి' లాంటి మాటలు గుర్తు చేసుకోడానికి అస్సలు ఇష్టపడం మనం. "మనం కోరుకున్నది ఇక దొరకదు" అన్న నిజం తట్టుకోడానికి చాలా గుండె ధైర్యం కావాలి. ఇలాంటి ధైర్యం లేనివాళ్ళే, ఆత్మహత్యకి సిద్ధపడుతూ ఉంటారు.

సరే.. మనం బాగా కోరుకున్నది మనకి దొరికింది.. అప్పుడు మనసు ఏం చేస్తుంది? మనల్ని సంతోషంగా ఉంచుతుంది.. ఎన్నాళ్ళు? ఇది కొంచం కష్టమైన ప్రశ్న.. కావాల్సింది దొరక్కపోతే జీవితాంతం మనల్ని బాధ పెట్టే ఈ మనసే, దొరికినప్పుడు జీవితాంతం సంతోషంగా ఉంచదు, అదేమిటో మరి. కొన్నాళ్ళు మనల్ని సంతోషంగా ఉండనిచ్చాక మరింకేదో కావాలనిపిస్తుంది. కథ మళ్ళీ మొదటికి వస్తుంది.

మనసుని అదుపులో పెట్టుకోడానికి పూర్వకాలంలో ఐతే తపస్సులు, ఇప్పుడు యోగ, ధ్యానం అందుబాటులో ఉన్నాయి. కాకపొతే బోల్డంత కృషి అవసరం. కృషి ఉంటేనే కదా మనుషులు ఋషులు, మహా పురుషులు అయ్యేది. మనసుకీ కవిత్వానికీ దగ్గర సంబంధం. రాయగలిగే శక్తి ఉన్నవాళ్ళకి మనసు బాగున్నా కవితే, బాగోకపోయినా కవితే. సిని కవుల్లో ఒకాయనకి ఏకంగా 'మనసు కవి' అన్న పేరే ఉంది.

మనసు బాగోనప్పుడు దాన్నలా వదిలేయకుండా, బాగు చేసుకునే మార్గం ఆలోచించడం అవసరం. అన్ని మనసులూ ఒక్కలా ఉండనట్టే, స్వస్థత చేకూర్చుకునే మార్గాలు కూడా మనసుని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి. వీలైనంత తొందరగా మనసుకి స్వస్థత చేకూరిస్తేనే మనం బాగుండగలం. మామూలు కోతి కన్నా పిచ్చి కోతి మరింత ప్రమాదకారి.. దెబ్బతిన్న మనసూ అంతే..