కథలగురించి మళ్ళీ..

హమ్మయ్య.. చాలారోజుల తర్వాత బ్లాగుల్లో తెలుగు కథల గురించి చర్చ జరుగుతోంది. అప్పుడెప్పుడో కథల నాణ్యత గురించి ఇక్కడే నా గోడు వెళ్ళబోసుకున్నాను. ఇప్పుడు మన 'తెలు-గోడు' అబ్రకదబ్ర గారు గడిచిన ఇవరయ్యేళ్ళలో వచ్చిన రెండువందల యాభై కథలు చదివి, ఆపై తన గోడుని మనతో పంచుకున్నారు. ఇప్పుడొస్తున్న కథల్లో గుర్తు పెట్టుకోగలిగేవీ, మళ్ళీ మళ్ళీ చదవాలనిపించేవీ అత్యంత అరుదన్నది నిర్వివాదం. మరి, ఇందుకు కారణాలు?

ఇవాల్టికీ తెలుగు కథ అనగానే మొదట గుర్తొచ్చే పేర్లు శ్రీపాద, పాలగుమ్మి పద్మరాజు, చాసో... ఇలా వేళ్ళ మీద లెక్క పెట్టగలిగిన గత తరం కథకులవి మాత్రమే. తర్వాతి తరం రచయితలలో సర్వజనామోదం పొందిన వాళ్ళూ, వారి రచనల్లో అందరి ఆమోదం పొందినవీ వెతకడం కష్టమైన పని అనే చెప్పాలి. ఇప్పుడు మనం చెప్పుకుంటున్న ఆనాటి రచనలు అప్పటి పాఠకులని అలరించడమే కాకుండా, ఇప్పటికీ చిరంజీవులుగా నిలబడ్డాయి. ఇప్పటి రచనల్లో అలా నిలబడగలిగేవి ఏవీ?

ఏ రచన అయినా సమాజాన్ని ప్రతిబింబించాలి. చదివించే గుణం ఉండాలి. కథలో నవ్యతతో పాటు, కథనంలో వేగమూ ఉండాలి. మరి ఇప్పటి కథల్లో కనిపిస్తున్న సమాజం ఏమిటి? పల్చబడిపోతున్న కుటుంబ బంధాలూ, పెరిగిపోతున్న వ్యాపారీకరణ, కెరీరిజం, పల్లెల్లో మారుతున్న జీవన చిత్రం, రైతు సమస్యలూ, సెజ్లు, గతమెంతో ఘనకీర్తి టైపు నాష్టాల్జియా మరియు ప్రేమకథలు. గడిచిన ఇరవై యేళ్ళలోనూ సమాజంలో వచ్చిన మార్పులని కథా సాహిత్యం ఏమన్నా రికార్డు చేసిందా అంటే, అది కేవలం కార్పోరేటీకరణ తాలూకు దుష్ఫలితాలు, ఇంకా కెరీరిజం లో నలిగిపోతున్న యువత గురించి మాత్రమే అని చెప్పాలి.

మన సమాజంలో ఇంతకు మించి ఎలాంటి మార్పూ రావడం లేదా? లేక వస్తున్న మార్పుని సమర్ధవంతంగా రికార్డు చేయడంలో రచయితలు విఫలమవుతున్నారా? లేదా రికార్డు చేస్తున్న విధానం రొటీన్ గా ఒకే మూసలో పోసినట్టుగా ఉంటోందా? ఎలాంటి మార్పూ లేకుండా రోజులు గడిచిపోవడం అసంభవం కాబట్టి, దానిని రికార్డు చేయడం అన్నది సంతృప్తికరంగా సాగటం లేదని అంగీకరించాలి. అలాగే రికార్డు చేయడానికి ఉపయోగిస్తున్నభాష, భావ వ్యక్తీకరణ తీరు కూడా సంతృప్తికరంగా లేకపోవడం మూలంగానే ఈ చర్చలు. ఇందుకు కారణం ఎవరు?

పోతనామాత్యుడు భాగవతం మొదలు పెడుతూ "పలికెడిది భాగవతమట, పలికించెడి వాడు రామభద్రుడట.." అన్నాడు. మరి తెలుగు కథకి సంబంధించి ఇవాల్టి రోజున పలికించే వాళ్ళు ఎవరు? పత్రికలు, పాఠకులు తమ వంతు పాత్రని ఎంతవరకూ నిర్వర్తిస్తున్నారు? రచయితల్నీ, రచయిత్రులనీ వెతికి పట్టుకుని వాళ్ళ చేత నాణ్యమైన రచనలు చేయించుకోవాలన్న కమిట్మెంట్ ఉన్న సంపాదకులు ఇవాళ ఎంతమంది ఉన్నారు మనకి? టీవీ సీరియళ్ళ కారణంగా పడిపోతోందని చెబుతున్న పత్రికల సర్క్యులేషన్ పెంచుకోడానికి తంటాలుపడడంలో తలమునకలైన సంపాదకులకి కథల గురించి ఆలోచించే తీరిక లేదనే అనుకోవాలి.

సాహసించి ఓ రచయితో, రచయిత్రో తన కథలతో ఓ సంకలనం వేసుకుంటే ఆదరించే పాఠకులు ఎంతమంది? సొంతంగా పుస్తకం వేసుకోవడం అన్నది 'చేతి చమురు' వ్యవహారం తప్ప మరొకటి కాదన్నది బహిరంగ రహస్యమే. రాసిన కథలని అటు పత్రికలూ, ఇటు పాఠకులూ ఆదరించనప్పుడు ఆ రచయిత/రచయిత్రి ఏం చేయాలి? కష్టపడి చేసిన రచనకి పారితోషికం అందుకోవాల్సింది పోయి, సొంత డబ్బు ఖర్చు పెట్టడం, నష్టపోవడం.. ఇది సొంతంగా పుస్తకాలు ప్రచురించుకున్న వాళ్ళలో మెజారిటీ రచయితల అనుభవమని ఓ పబ్లిషర్ మిత్రుడి ఉవాచ. కథలు రాసిన వాళ్ళకి దక్కుతోన్నది ఏమిటి? ఉన్న కొద్దిపాటి పత్రికల్లోనూ, కథా సంకలనాల సంపాదక బృందంలోనూ ఉన్న మూసల కారణంగా ఆయా మూసల్లో ఇమిడిపోయే కథలు మాత్రమే వెలుగులోకి వస్తున్నాయిప్పుడు.

ఒకప్పుడు పత్రికలు సినిమాకి ప్లాట్ఫాం గా ఉండేవి. పత్రికల్లో వచ్చిన కథలనీ, నవలల్నీ సినిమాలు తీయడం, అందుకోసం మూల రచయితకి క్రెడిట్ తో పాటు కొంత పారితోషికం ఇవ్వడమో, లేక కథా విస్తరణలో సహకారం తీసుకోవడమో జరిగేది. ఫలితంగా రచయితకి ఆత్మతృప్తి తో పాటు పేరు, డబ్బూ మిగిలేవి. మరి ఇవాల్టి రోజున? సినిమా కి కథ అన్నదే అవసరం లేదు.. దర్శకుడికి నచ్చిన పాయింట్ ని కథగా మలచవలసిన రచయితకి కథా రచయితగా పేరు ఉండకపోవడమే పెద్ద అడ్వాంటేజ్. టీవీ సీరియళ్ళ గురించి ఇక్కడ మాట్లాడుకోబోవడం కూడా అనవసరమే. మరి కథలూ, రచయితలూ ఎవరికి కావాలి?

కాబట్టి, నాణ్యమైన తెలుగు కథ అంతరించి పోవడం, రచయితలు కనుమరుగైపోవడం అన్న పరిణామానికి కేవలం ఒకటో రెండో కారణాలు చూపించలేము.. ఒకప్పుడు ఉచ్ఛ దశని చవి చూసిన వార పత్రికలు అనే మాధ్యమానికి ఇది సంధియుగం. అత్యంత సహజంగానే ఆ దశలో ఓ వెలుగు వెలిగిన కథలకీ, రచయితలకీ కూడా ఇది సంధి యుగమే. పత్రికలు మళ్ళీ పూర్వ వైభవం పొందుతాయా? లేని పక్షంలో వాటికి ప్రత్యామ్నాయం ఏమిటి? భవిష్యత్తులో పాఠకుల సంఖ్య పెరుగుతుందా లేక తగ్గుతుందా? కథా రచనకి డిమాండ్ పెరిగే అవకాశం ఉందా? ఈ ప్రశ్నలకి దొరికే సమాధానాల ఆధారంగా తెలుగులో నాణ్యమైన కథలు రాగలిగే అవకాశాలని అంచనా వేయగలుగుతాం.