మహి

"ఒకరి మంచి చెడులు నిర్ణయించడానికి నేనెవరిని? విషయాలని బ్లాక్ అండ్ వైట్ లో చూడడం తేలిక. చాలా మంది ఆ తేలిక పనిని ఎంచుకుంటారు. నాకు అది చేతకాదు. వాటి షేడ్స్ చూడడం ఇష్టం. చూసే వాళ్ళన్నా గౌరవం," అంటుంది మహి. ఓ మధ్యతరగతి కుటుంబంలోని ఇద్దరు మగపిల్లలు, ఇద్దరు ఆడపిల్లల తర్వాత పుట్టిన మహి అవివాహిత. కాలేజీ లెక్చరర్ గా ఉద్యోగం చేస్తూ, ఒంటరిగా, తనకి నచ్చినట్టుగా జీవిస్తోంది. ఇంట్లో ఎవరికీ మహి అర్ధం కాదు. ఆమె తమ మనిషి అని చెప్పుకోవడం వాళ్లకి ఇష్టం లేదు. కానీ వాళ్ళందరికీ మహి నుంచి కావాల్సింది ఒక్కటే, ఆమె సంపాదన.

"నువ్వు ఒక్కదానివే కదా? సంపాదించింది అంతా ఏం చేసుకుంటావ్?" ఈ ప్రశ్నని తల్లి వైదేహి మొదలు, అక్కా బావా మాధవి, భాస్కర్, వాళ్ళ టీనేజ్ దాటిన పిల్లలు కార్తిక్, నందన ఏదో ఒక సందర్భంలో మహిని అడుగుతూనే ఉంటారు. ఎవరికీ ఏమీ తక్కువ చెయ్యదు మహి. తను చేయగలిగిన సహాయం ఎప్పుడూ చేస్తూనే ఉంటుంది. కానీ, ఆమె చేసే సాయం ఎవరికీ గుర్తుండదు, తృప్తి గానూ ఉండదు. పైగా, ఆమె నుంచి డబ్బు తీసుకున్నామని పైకి చెప్పుకోలేరు. తన స్నేహితుడు 'చైత్ర' తో లివిన్ రిలేషన్ లోకి వెళ్ళాలనుకున్న మహికి ఈ కుటుంబం నుంచి వచ్చిన ప్రశ్నలు, ఇబ్బందులు ఏమిటి? ఆమె వాటిని ఎలా ఎదుర్కొంది? అన్న ప్రశ్నలకి జవాబే కుప్పిలి పద్మ రాసిన 'మహి' నవల. కథానాయిక మహి.

పుస్తకం కవర్ చూడగానే ఎందుకో అప్రయత్నంగా 'మిల్స్ అండ్ బూన్' నవలలు, ఆ వెంటనే తెలుగు మిల్స్ అండ్ బూన్స్ గా పేరుపడ్డ యద్దనపూడి సులోచనారాణి నవలలూ గుర్తొచ్చేశాయి. దానికి తోడూ నవల ప్రారంభంలోనే నందన "మమ్మీ, నాకు ఉద్యోగం వచ్చేసిందోచ్" అనడంతో చటుక్కున 'సెక్రటరీ' నవల గుర్తొచ్చింది. ఒకప్పుడు ఎంతో ఇష్టంగా, ఆకలీ నిద్రా కూడా మర్చిపోయి మరీ చదివిన యద్దనపూడి నవల్లాలాంటి మరో నవల చదవబోతున్న భావన కలిగింది. పేజీలు చకచకా తిరిగిపోవడంతో ఆ భావన మరింతగా బలపడింది. మహి అవివాహితగా ఎందుకు ఉండిపోయింది? అన్న విషయాన్ని చివరివరకూ దాచి ఉంచిన రచయిత్రి, ప్రపంచీకరణ ఫలితంగా మధ్యతరగతిలోనూ, యువతరం ఆలోచనల్లోనూ వచ్చిన మార్పుని చిత్రించడానికి ప్రధమార్ధాన్ని ఉపయోగించుకున్నారు.

డిగ్రీ పూర్తవుతూనే ఓ కాల్ సెంటర్లో పదివేల రూపాయల జీతానికి ఉద్యోగం సంపాదించుకున్న నందన, త్వరలోనే పబ్బులు, డిస్కో లకి అలవాటు పడుతుంది. అక్కడి కొత్త స్నేహితుల సంపాదనతో పోలిస్తే తన సంపాదన (అప్పటికే తల్లిదండ్రుల ఇద్దరి జీతాల కన్నా ఎక్కువ!) ఏ మూలకీ పనికిరాదనీ నిర్ణయించుకున్న నందన యూఎస్ ప్రయాణం అవుతుంది. అందుకు కావాల్సిన డబ్బు ఎలా సమకూర్చడం అన్నది ప్రధాన సమస్య. అంతమొత్తం తను సర్దలేనని చెప్పేస్తుంది మహి. మనవరాలు అంటే విపరీతమైన ప్రేమ ఉన్న వైదేహిది, మగపిల్లల్ని దోచి ఆడపిల్లలకి పెట్టే తత్త్వం. నందనకి కావాల్సిన డబ్బు సమకూర్చేందుకు నడుం బిగిస్తుంది ఆవిడ. మనవరాలు యూఎస్ లో ఉంటోందని చెప్పుకోవడం ఆమెకి గర్వకారణం కూడా.

నందన అన్న కార్తీక్ కి ఒకేసారి పెద్ద మొత్తంలో డబ్బు సంపాదించాలని కోరిక. చెల్లెలి లాగే, మధ్యతరగతి జీవితానికి పూర్తి వ్యతిరేకం అతను. డబ్బుండీ మహి తనకి లిఫ్ట్ ఇవ్వడం లేదన్న భావన ఉంటుంది. ఈ పిల్లలకి చిన్న వయసులోనే అవసరాలు అంతగా పెరిగిపోవడం ఏమిటో, కోటీశ్వరులు కావాలన్న ఆరాటం ఏమిటో బొత్తిగా అర్ధం కాదు మహికి. ప్రశాంతమైన జీవితం ఆమెది. కవిత్వం, సంగీతం, సాహిత్య సమావేశాలు... వీటితో కాలం గడిపేస్తూ ఉంటుంది. తల్లి నడిపించే కుటుంబ రాజకీయాలు బొత్తిగా కిట్టవు ఆమెకి. వదినలని కూడా తమతో సమంగా చూడమని తల్లికి చెబుతూ, భంగపడుతూ ఉంటుంది. అందరితోనూ సరదాగా ఉంటూనే, తామరాకు మీద నీటి బొట్టు చందంగా తనని తాను మలుచుకుంటుంది మహి.

కుప్పిలి పద్మ రచనల్లో నాయికల కన్నా నాయకులే ఎక్కువగా పూలని ప్రేమిస్తూ ఉంటారు. అచ్చం అలాంటి నాయకుడే చైత్ర. లిల్లీపూల గుత్తులతో మహిని నవ్వుతూ పలకరించే ఈ అందగాడు, 'లివిన్' ప్రతిపాదన పెడతాడు. మహి ఇంటికి చైత్ర రాకపోకలు పెరగడం, ఆమె కుటుంబ సభ్యులకి ఆందోళన కలిగిస్తూ ఉంటుంది. మహి కారణంగా నందనకి మంచి సంబంధాలు రావేమో అని దిగులు పడతారు వైదేహి, మాధవి. మహి గతం, చైత్ర విషయంలో ఆమె తీసుకున్న నిర్ణయం నవల ముగింపు. ఎక్కడా ఆపకుండా చదివించే పుస్తకం ఇది. ప్రపంచీకరణ, ఫెమినిజాలని చర్చిస్తూనే, బాబ్రీ విధ్వంసం, గుజరాత్ అల్లర్లని సందర్భోచితంగా కథలో భాగం చేశారు పద్మ. (ముక్తా పబ్లికేషన్స్ ప్రచురణ, పేజీలు 297, వెల రూ. 120, అన్ని ప్రముఖ పుస్తకాల షాపులు).