గజ్జె ఘల్లు మన్నదో ...

"వంగతోటెంతొ బాగుంది వయ్యారి వడ్డీలు చెల్లించి పో.. 

కొత్త కవ్వి౦త పుట్టించి గల్ల౦తు చేసేసి వేడిక్కిపో.. వేధించుకో.. వేటాడుకో.."

ఓ అమ్మాయి మావిడిపండులా ఉండే తన మేనమామతో ప్రేమలో పడింది. ఆ మేనమామకి ఆ అమ్మాయి మీద బొత్తిగా అలాంటి అభిప్రాయం లేదు. వాళ్ళుండేది కృష్ణా జిల్లాలో ఓ పల్లెటూళ్ళో. వాళ్ళిద్దరికీ ఓ శృంగార ప్రధానమైన యుగళగీతం రాయాలి (నిజానికి రెండు). దర్శకుడు శరత్ సందర్భం చెప్పారు. సంగీత దర్శక ద్వయం రాజ్-కోటి ట్యూన్ ఇచ్చారు. 'బావ-బావమరిది' (1993) సినిమా కోసం వేటూరి రాసిన పాట ఇలా మొదలైంది: 

"గజ్జె ఘల్లు మన్నదో గుండే ఝల్లు మన్నదో.. 

కట్టు తప్పుతున్నదో గుట్టే చప్పుడైనదో.. 

తట్టుకో తడే తమషా.. ఇచ్చుకో ఒడే మజాగా..

లేత చీకట్లో నీ ఒళ్ళు శృంగార కావిళ్ళు మొయ్యాలిలే.. 

సోకు పూరేకులా విచ్చి మారాకులేసింది నన్నంటుకో.. చిన్నింటిలో.. జున్నంటుకో.."

'సిరిసిరిమువ్వ' సినిమాలో 'గజ్జె ఘల్లుమంటుంటే గుండె ఝల్లుమంటుంది..' అంటూ తాను రాసిన పల్లవినే మరో అర్ధంలో ఉపయోగించారు వేటూరి. ఇక్కడ నాయకుడు ఎద్దుబండి మీద తిరిగే రైతు. ఆ బండి తాలూకు గజ్జెల శబ్దం వినిపించిందంటే అతను వస్తున్నాడని అర్ధం. ఆమె గుండె ఝల్లుమనడం సహజం. అతనికేమో ఆమె కాలి అందెల సవ్వడి వినిపిస్తూ ఉంటే గుండె ఝల్లుమంటోంది, జరగబోయే తతంగాన్ని తల్చుకుని. 'గుట్టు చప్పుడు కాకుండా' అనే వాడుకని, గుట్టు చప్పుడయింది అని చెప్పడం సందర్భోచితమే. శృంగార ప్రధాన గీతాల్లో జున్ను ప్రస్తావన తేకుండా ఉండరు వేటూరి, పైగా ఇక్కడ నాయికా నాయకులవి వ్యవసాయ ప్రధానమైన కుటుంబాలు కూడా. ఇక తొలి చరణానికి వస్తే: 

"ఒంపుల్లో సొంపుల్లో వాటేసుకుంటేనె సంపంగి కంచాలు.. 

ఒళ్లంటుకుంటేనె ఝల్లంటు పుట్టేను వయ్యారి గంధాలు.. 

నీ గాలికే పైట మేఘాలు కమ్మేను సాయంత్ర వేళల్లో.. 

నీ చూపుకే ఊపు ఉయ్యూరు దాటేను ఉల్లాస లీలల్లో.. 

గుత్తమైన గుమ్మ౦దమూ.. వత్తుకున్న వడ్డాణమూ.. గంట కొట్టె కౌగిళ్ళలోనా.. 

మువ్వగోపాల రమ్మంది ముద్దిచ్చి పొమ్మంది మువ్వెన్నడో.. 

జివ్వు జివ్వంటు నా గువ్వ గూడెక్కి కూసింది నీ కోనలో.. నీరెండలో.. నీ గుండెలో.."

శృంగారంతో పాటు స్థానీయతని కూడా పాటలో మేళవించారు వేటూరి. ఊపు ఉయ్యూరు దాటడం, మువ్వగోపాలుణ్ణి మువ్వ (మొవ్వ) ముద్దిచ్చి పొమ్మందనడమూ ఈ కోవలోవే. (మువ్వగోపాల పదాలు రాసిన క్షేత్రయ్య స్వస్థలం కృష్ణా జిల్లాలో మొవ్వ గ్రామం అంటారు పరిశోధకులు, ఆ మొవ్వని మువ్వ అనడమూ కద్దు). రెండో చరణానికి వచ్చేసరికి, నాయికా నాయకులు కూడా రెండో దశకి వచ్చేశారు: 

"చిట్టెమ్మ బుగ్గల్లో పిట్టమ్మ లాడేను నీ గోరువంకల్లో.. 

చీరంటు సిగ్గుల్లొ ఛీ పోలు రేగేను నా పూల సంతల్లో.. 

కొండమ్మ కోనమ్మ కోలాటమాడేను నీ రూపురే్ఖల్లో.. 

ఆడున్న యీడమ్మ ఈడొచ్చి కుట్టేను నీ వాలుచుపుల్లో.. 

పంచదార పందిళ్ళలో.. మంచు తేనె సందిళ్ళలో.. పాలు పంచుకోరా నా ప్రాయం.. 

వంగతోటెంతొ బాగుంది వయ్యారి వడ్డీలు చెల్లించి పో.. 

కొత్త కవ్వి౦త పుట్టించి గల్ల౦తు చేసేసి వేడిక్కిపో.. వేధించుకో.. వేటాడుకో.."

బుగ్గలు ఎరుపెక్కడం సహజమే కానీ, పక్షులు వాటిని పూలుగానో పళ్ళు గానో భ్రమించేంతగా ఎరుపెక్కాయని చెప్పడం ఆమె విరహ తీవ్రతకు చక్కని ప్రతీక. అతనిలో పురుషుడికి ఆమెలో ప్రకృతి (కొండా కోనా) కనిపించింది. ఆడున్న (అక్కడ ఉన్న) యీడమ్మ (వయసు) ఈడొచ్చి (ఇక్కడికొచ్చి) కొట్టేను అంటూనే, వాలుచూపుల్లో అని ముక్తాయించారు. పాలు-తేనే, పాలూ-నీళ్ళూ, పాలూ-పంచదారా.. ఇవన్నీ ఆలుమగలు ఎలా ఉండాలో చెప్పడానికి వాడే ఉపమలు. లావాదేవీల గురించి మాట్లాడేప్పుడు 'ఎక్కడైనా బావ కానీ, వంగతోట దగ్గర కాదు' అంటూ ఉంటారు. ఆ వాడుకని యుగళగీతంలోకి తేవడం వేటూరికే చెల్లు. 

బాలూ చిత్ర పోటీ పడి పాడిన ఈ పాటని సుమన్-మాలాశ్రీ లపై చిత్రీకరించారు. ఈ సినిమా విజయంలో పాటలది ప్రధాన పాత్ర. (నిజానికి ఇదే సినిమాలోని మరో యుగళ గీతం నాక్కొంచెం ఎక్కువ ఇష్టం. కానీ, బ్లాగ్ మిత్రులు పరుచూరి వంశీకృష్ణ మొదటగా నేనీ పాటని గురించే టపా రాసేలా చేశారు!)