మా 'స్వాతి' కథ

ఆవేళ ఉదయాన్నే ఆకాశం మబ్బు పట్టింది. వాతావరణం వర్షం వచ్చేలా ఉంది. సెలవు రోజు కాదు కాబట్టి బడికెళ్ళడం తప్పదు. నేనా సన్నాహాల్లో ఉండగానే "గేదీతకొచ్చిందమ్మా.." అన్న శ్రీరాములు కేక వినిపించింది పెరట్లోనుంచి. మేమందరం పెరట్లోకి పరిగెత్తాం. పాకలో కట్టేసిన కొమ్ముల గేదె రాట చుట్టూ తిరుగుతోంది. "ఉలవలుడకపెడతాను" అంటూ వంటింట్లోకి వెళ్ళింది అమ్మ. "ఇక్కడ నీకేం పని.. లోపలికి నడు" అని నాన్న అనడంతో నేను అమ్మ వెనుకే వెళ్లాను.

మామూలుగా ఐతే పెరట్లో నీళ్ళపొయ్యి మీద ఉడకపెడతాం ఉలవలు. కానీ వర్షం వచ్చేలా ఉందికదా. అందుకని వంట పొయ్యి మీదే ఉలవల గిన్నె పెట్టేసింది అమ్మ. "నువ్వు స్నానం చేసి ప్రదక్షిణాలు చేసిరా అమ్మా.. ఉలవలు నేను చూస్తాలే.." అన్నాను అమ్మతో. నాన్న పిలిచే వరకూ ఎలాగూ పెరట్లోకి వెళ్ళడానికి ఉండదు కదా. ఏడాది క్రితం తెల్లావు ఈనేటప్పుడు అమ్మ చెర్లో మునిగి, ఆ తడి చీరతోనే ఆవు చుట్టూ ప్రదిక్షిణాలు చేసింది.

"ఆవుకైతేనే చెయ్యాలి.. గేదెకి చెయ్యరు" అని చెప్పింది అమ్మ. గేదె ఈనుతోందని తెలిసి రోడ్డు మీద వెళ్తున్న వాళ్ళు ఇద్దరు ముగ్గురు పాక దగ్గరికి వచ్చారు. నాన్న గోనె సంచులూ అవీ సిద్ధం చేసుకుంటున్నారు. ఉలవలు సగం ఉడికాయో లేదో "పెయ్య దూడనేసిందమ్మా.." అన్న శ్రీరాములు కేక, ఆవెనుకే "నువ్విలా రారా.." అని నాన్న పిలుపు. పెరట్లోకి చూసేసరికి నాన్న చేతుల్లో బుజ్జి గేద్దూడ. చలికో ఏమో వణికిపోతోంది. గోనె సంచితో దానిని తుడుస్తున్నారు నాన్న.

ఆ బుజ్జి దూడని పట్టుకునే పని నాకిచ్చి, గబగబా దాని గోళ్ళు గిల్లేసి గేదెకి పెట్టేశారు నాన్న. అలా చేయకపోతే గేదె బాగా పాలివ్వదుట. అమ్మేమో వేడి వేడి ఉలవలని త్వర త్వరగా చల్లారపెట్టి గేదెకి తినిపించేసింది. శ్రీరాములు వాళ్ళూ పాక శుభ్రం చేసే పనిలో పడ్డారు. అమ్మ ఇంట్లోకి వచ్చి కేలండర్ చూసి "స్వాతి నక్షత్రం.. వర్జాలు లేవు" అంది సంతోషంగా. "బిడ్డొచ్చిన వేళ.. గొడ్డొచ్చిన వేళ.." అంటారు కదా మరి. "అయితే దీని పేరు స్వాతి" అన్నాన్నేను.

ఆవేళ బళ్ళో అందరికీ మా స్వాతి గురించి వర్ణించి వర్ణించి చెప్పాను. పొద్దున్న బడి నుంచి ఇంటికి వెళ్ళేటప్పుడు నలుగురైదుగురు నాతో వచ్చారు, స్వాతిని చూడడానికి. "సాయంత్రం రండమ్మా.. జున్ను తిని వెళ్దురు గాని.." అంది అమ్మ వాళ్ళతో. అది మొదలు మూడు రోజులు మా ఇంటికి ఎవరొచ్చినా వాళ్లకి జున్నే. రెండు పూటలా నీళ్ళు కాచుకునే డేశా లో వండేది అమ్మ జున్ను. వేళ్ళు నలగగొట్టుకోకుండా ఏలకులు, మిరియాలు పొడి కొట్టిచ్చే డ్యూటీ నాది.

మొదటి రోజు సాయంత్రానికే పెరడంతా గంతులేసింది స్వాతి. రెండో రోజుకి మట్టి తినడం మొదలు పెట్టేసింది. నాన్న తాటాకుతో ఓ చిన్న బుట్ట అల్లి, స్వాతి మూతికి కట్టేశారు. స్వాతికి గడ్డి తినడం అలవాటు చేయాలి కదా. అందుకోసం లేత గరిక సంపాదించే డ్యూటీ కూడా నాదే. సన్న రకం గడ్డి చిగుళ్ళు వెతికి కోసి పట్టుకొచ్చి, ఆ చిన్న బుట్టలో పెట్టి మూతికి కట్టేస్తే స్వాతికి ఆకలేసినప్పుడల్లా తింటుందన్న మాట.

అంతేనా.. నాన్న పాలు పితికేటప్పుడు స్వాతిని పట్టుకునే డ్యూటీ కూడా నాదే. అప్పుడు మాత్రం నాక్కొంచం కష్టంగా ఉండేది. స్వాతి బాగా గింజుకునేది. వాళ్ళమ్మ దగ్గర తను తాగాల్సిన పాలు మేము తీసేసుకుంటున్నాం కదా అనిపించేది. అమ్మకి చెబితే, "అన్ని పాలూ తాగించేస్తే దూడకి జబ్బు చేస్తుంది" అని చెప్పింది. రాను రాను స్వాతి నాకు మంచి కాలక్షేపం అయిపోయింది. నాన్న తెచ్చిన దిష్టి తాడులో మువ్వలు గుచ్చి మెళ్ళో కట్టామేమో, స్వాతి గంతులేసినప్పుడల్లా ఘల్లు ఘల్లుమని చప్పుడయ్యేది.

చూస్తుండగానే స్వాతి పచ్చి గడ్డి నుంచి ఎండు గడ్డికి ప్రమోటయ్యింది. కుడితి ఇష్టంగా తాగేది. ఉలవలు పెట్టమని గొడవ పెట్టేది. పాలు పితికేటప్పుడైతే అసలు పట్టుకోనిచ్చేది కాదు. ఎవరైనా 'గేద్దూడ' అంటే నేను కరిచినంత పని చేసి 'స్వాతి' అని సరిచేసేవాడిని. చూస్తుండగానే నెత్తిమీద రెండు బుడిపెలు మొలవడం, అవి కొమ్ములుగా మారడం జరిగిపోయింది. ముట్టి తాడు, కాళ్ళకి బంధం పడ్డాయి. మునుపటి గారాలు కొంచం తగ్గాయి.

వేసంకాలం సెలవులు అయిపోయి నేను ఐదో తరగతిలోకి వచ్చేశాను. ఓ రోజు సాయంత్రం బడి అయిపోగానే మా హెడ్మాష్టారు మా ఇంటికి వచ్చారు. భలే భయపడ్డాను. కాసేపు నాన్నతో మాట్లాడి "గేద్దూడని పెంచుకుందామని ఉందండీ.. మీ దూడ బాగుంది" అన్నారు. ఆయన స్వాతిని అడుగుతున్నారని అర్ధమైపోయింది. నాన్న సరే అనేశారు. "పెద్దాయన నోరు తెరిచి అడిగితే కాదని ఎలా చెప్పను?" అన్నారు అమ్మతో. నాకు ఏం చెయ్యాలో అర్ధం కాలేదు. రెండు రోజుల్లో మేష్టారి తాలూకు మనిషి వచ్చి పొరుగూళ్లో ఉండే మేష్టారింటికి స్వాతిని తీసుకెళ్ళి పోయారు.

నాకు మేష్టారి మీదా, నాన్న మీదా బోల్డంత కోపం వచ్చింది. కానీ ఏం చేయడానికీ లేదు. అప్పుడప్పుడూ స్వాతి గురించి మేష్టారిని అడగాలని అనిపించేది. కానీ అడిగే ధైర్యం ఉండేది కాదు. అప్పుడప్పుడూ ఆయనే నాన్నకి చెప్పేవారు, స్వాతి యోగ క్షేమాలు. రెండు మూడు నెలలకి స్వాతి మీద బెంగ కొంచం తగ్గింది. చదువు, ఆటపాటలు.. ఎక్కడైనా గేద్దూడ కనిపిస్తే మాత్రం వెంటనే స్వాతి గుర్తొచ్చేసేది. కొమ్ముల గేదె కి మరో దూడ పుట్టినా, అప్పుడప్పుడూ స్వాతి గుర్తొస్తూనే ఉంది.

ఆరోతరగతి మా పక్కూరి హైస్కూల్లో. మా ఊరినుంచి మొత్తం ఐదుగురం. మొదటిరోజు భయం భయంగా బయలుదేరాం బడికి. పైకేవో కబుర్లు చెప్పుకుంటున్నాం కానీ, కొత్త ఊరు, కొత్త స్కూలు అంటే లోపల అందరికీ భయంగానే ఉంది. హైస్కూలు కట్టనందుకు మా ఊరి వాళ్ళని తిట్టుకుంటూ, కొత్త స్కూలు ఎలా ఉంటుందో ఊహించుకుంటూ నడుస్తున్నాం. చాలా దూరం నడిచాక ఒక చోట కొబ్బరి తోటలోనుంచి 'ఓంయ్..' అని వినబడింది. తలతిప్పి చూస్తే మా స్వాతి. మా ఫ్రెండ్స్ కూడా గుర్తు పట్టారు.

పుస్తకాల సంచీ రోడ్డు మీద పడేసి తోటలోకి పరుగెత్తాను. కొంచం గడ్డి తీసి తినిపించి, కాసేపు తల మీద రాసి మళ్ళీ వెనక్కి పరిగెత్తాను, మా వాళ్ళని అందుకోడం కోసం. ఆ పక్కన ఉన్న ఇల్లు మా హెడ్మాష్టారిదిట. ఇంటి పక్క తోటలో స్వాతి కోసం చిన్న పాక వేశారు. సాయంత్రం ఇంటికి వెళ్ళాక అమ్మకి చెబితే చాలా సంతోషించింది. "మనుషులు మర్చిపోయినా, మూగజీవం మరచిపోదు" అంది. అలా కొత్తూర్లో పాత నేస్తం దొరికింది నాకు. అది మొదలు, హైస్కూల్లో చదివిన ఐదేళ్లూ స్కూలికి వెళ్ళేటప్పుడూ, వచ్చేటప్పుడూ స్వాతి కనిపించేది, తన పరివారంతో.